Rekompensata za pracę w warunkach szczególnych

Zgodnie z definicją ustawową z art. 2 pkt. 5 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych. Rekompensata za pracę to odszkodowanie za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze dla osób, które nie nabędą prawa do emerytury pomostowej.

Jakie przesłanki trzeba spełnić, aby otrzymać rekompensata za pracę w warunkach szczególnych?

Przesłanki przedmiotowego świadczenia są sprecyzowane w art. 21, art. 22 i art. 23 ust. 2 ustawy o emeryturach pomostowych. Zgodnie z powołanymi przepisami rekompensata przysługuje:

ubezpieczonemu urodzonemu po dniu 31 grudnia 1948 roku (tylko dla tych ubezpieczonych ustala się kapitał początkowy),
ubezpieczonemu, który ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze,
osobie ubezpieczonej, której okres pracy wynosi co najmniej 15 lat do dnia 1 stycznia 2009 roku.

Jednocześnie ust. 2 art. 21 precyzuje przesłankę negatywną. Stanowi, iż rekompensata nie przysługuje osobie, która nabyła prawo do emerytury na podstawie ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Co trzeba wykazać, aby otrzymać rekompensatę?

Powyższe oznacza, iż dla ustalenia prawa do rekompensaty konieczne jest wykazanie określonego charakteru pracy ubezpieczonego pracownika w rozumieniu art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w wymiarze co najmniej 15 lat do dnia 1 stycznia 2009 roku, przy jednoczesnym braku możliwości uzyskania prawa do emerytury pomostowej lub prawa do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze na skutek zmiany stanu prawnego wprowadzonego ustawą o emeryturach pomostowych.

Jaki jest cel rekompensaty?

Podnieść należy, iż dla właściwej interpretacji przesłanki negatywnej z art. 21 ust. 2 ustawy o emeryturach pomostowych istotne znaczenie ma treść art. 2 pkt. 5 powołanej ustawy. Opierając się na brzmieniu literalnym art. 21 ust. 2 ustawy należałoby uznać, iż każdej osobie, która uzyskała prawo do emerytury na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z FUS nie przysługuje rekompensata. Natomiast celem wprowadzonej rekompensaty jest zgodnie z art. 2 pkt. 5 ustawy o emeryturach pomostowych zapewnienie pracownikom uzyskania odszkodowania za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, którzy nie nabędą prawa do emerytury pomostowej.

Ratio legis ustanowienia przez ustawodawcę instytucji rekompensaty było zatem dążenie do wyrównania szkody, spowodowanej wejściem w życie ustawy o emeryturach pomostowych, poniesionej przez osoby legitymujące się 15-letnim stażem pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze, a nie spełniające innych warunków do ustalenia im wcześniejszej emerytury do dnia 01 stycznia 2009 roku i jednocześnie nie spełniające warunków do ustalenia im emerytury pomostowej po tej dacie.

Szkoda ubezpieczonego

Dla powstania prawa do rekompensaty za pracę w warunkach szczególnych koniecznym więc jest, by ubezpieczony poniósł szkodę. Na przykład: utracił możliwość wcześniejszego przejścia na emeryturę z tytułu pracy w warunkach szczególnych,

Należy podkreślić, że w przypadku uznania, że ubezpieczonemu należy się przedmiotowa rekompensata zostaje ona przyznana poprzez uzupełnienie ustalonego kapitału początkowego odpowiednio obliczonym dodatkiem. Wynika to z treści art. 23 przytaczanej wyżej ustawy z dnia 19 grudnia 2008 o emeryturach pomostowych.

Może zaciekawić Cię też artykuł: Mobbing w miejscu pracy.

________________________________________________________

Autor wpisu: radca prawny Natalia Zielmachowicz

Właścicielka kancelarii, radca prawny i doradca restrukturyzacyjny. Wieloletnie doświadczenie i gruntowna wiedza z zakresu prawa pracy gwarantuje pomoc prawną na najwyższym poziomie.

Potrzebujesz porady prawnej? Zadzwoń!
+48 797 392 234